Midden-Delfland is dankzij de boeren een prachtig open en groen gebied. En iedere boer heeft wel een mooi verhaal te vertellen. In de reeks ‘Boerenbericht uit Midden-Delfland’ vertellen boeren uit Midden-Delfland wat hun bezighoudt. Dit keer Boerin in Midden-Delfland, Jacqueline van Staalduinen, over mest!
Het is misschien niet het meest gangbare praatje om te maken en je denkt misschien is dat nu nodig? Maar graag vertel ik wat meer over de waarde van mest voor ons als boeren.
Praatje poep
Allereerst vertelt de mest ons iets over het welzijn van onze koeien. Is mest goed verteerd, dan gaat het goed met de koe en gebruikt ze alle voedingsstoffen die we haar bieden. Mest van een koe moet met een “mooie plof” landen. Je hebt het vast wel eens gehoord als je stond te kijken naar een kudde koeien. Is de mest anders van consistentie? Dan kijken we naar wat zij te eten krijgt. Als voorbeeld; het verse voorjaarsgras geeft dunnere mest dan hooi. Is het eten van de koe op orde, dan is er een andere reden waarom de mest afwijkt.
En die redenen kunnen legio zijn. De koe heeft, zoals veel mensen weten, 4 magen. Daar kan een eerste storing zitten, maar ook in de darmen kunnen problemen ontstaan. Dit kan een simpel virus zijn, maar het kan ook zo zijn dat de lebmaag van de koe teveel gas bevat en is gaan “zweven”. Voor ons als boer dus zaak dat we goed naar onze dieren kijken en zo nodig de veearts daarvoor inschakelen.
Mest uitrijden
Maar, terug naar de mest van onze dames! Gedurende het jaar mogen we mest uitrijden van 16 februari tot en met 31 augustus. Dit is wettelijk vastgelegd, maar niet altijd handig voor ons en niet altijd goed voor de bodem. Mest uitrijden doen we het liefst met regenachtig weer. Door de regen komt de mest goed in de bodem en daarmee zijn de stoffen beter op te nemen die de groei bevorderen (stikstof onder andere). Vorig jaar was het eind augustus heel warm en ontzettend droog, je wilt dan als boer de put leeg hebben voordat het seizoen van uitrijden weer stopt. Maar een droge bodem neemt veel moeizamer haar mest op. Wet en regelgeving blijken vaak een grote uitdaging. Mest rijden we uit aan het begin van het groeiseizoen en na iedere keer maaien, zo heeft het gras alles wat het nodig heeft om goed te gaan en te blijven groeien.
Verschillende soorten mest
Er zijn verschillende soorten mest die op het land gebracht worden. De bekendste en meest geurende is de drijfmest. Dit is de mest die de koeien uitscheiden in de stal en opgevangen wordt in de kelder onder de stal. Voor mij als boerin een (h)eerlijke geur, maar voor jou als burger misschien wel eens afzien. 😉 Drijfmest wordt met een mesttank en sleufkouterbemester op het land gebracht. Het wordt uit de put de tank in opgezogen en vervolgens in sleufjes van zo’n 4 cm de grond in geïnjecteerd. Ook kan drijfmest bovengronds worden uitgereden met een mesttank met ketsplaat, je krijgt dan zo’n mooie boog van mest achter de tank. Bovengronds uitrijden mag niet iedere boer. Ook dat zit aan regelgeving vast.
De andere soort mest die we uitrijden is de zogenaamde ruige mest. Dit is mest vaak gemengd met stro en komt uit bijvoorbeeld de kalverhokjes. Ook restanten voer van de koeien gaan op de mesthoop, zodat ook dit niet verloren gaat, maar omgezet wordt naar een ander waardevol product. Het stro met mest en voerresten ligt vaak langere periode op de mesthoop, zo gaat het mooi composteren en wordt het beter opneembaar voor de bodem.
Tot zover m’n praatje poep, ik hoop dat je weer wat wijzer bent geworden.
Liefs, Jacqueline
